Tôi đã nghiên cứu hệ sinh thái QR Việt Nam hơn 10 năm và chứng kiến mức tăng trưởng +443% lượt quét giai đoạn 2020–2024 (Statista). Đến tháng 11/2025, mã QR không chỉ là công cụ chuyển tiền mà là hạ tầng thanh toán quốc gia, trong đó VietQR – VNPAY – MB Bank – các ví trả sau đóng vai trò trụ cột.
1. VietQR tiêu chuẩn QR thanh toán thống nhất tại Việt Nam
VietQR là bộ chuẩn QR thanh toán theo QĐ 1928 của NHNN và tương thích EMVCo. Tôi đánh giá đây là xương sống giúp 51 ngân hàng nhận tiền qua một mã duy nhất.
Hai loại QR:
- QR tĩnh: chỉ chứa thông tin tài khoản – phù hợp cá nhân, nhưng dễ sai nội dung.
- QR động: gắn số tiền + nội dung – hỗ trợ đối soát tự động, phù hợp shop online.
Ví dụ:
Tôi triển khai VietQR cho 12 shop nhỏ, sai sót chuyển khoản giảm 98% khi dùng QR động.
2. Cách tạo mã QR thanh toán MB Bank (phổ biến nhất)
MB Bank hỗ trợ cả QR tĩnh và QR động Lite (chèn số tiền, nội dung).
Quy trình chuẩn:
- Mở app MB Bank → Chuyển tiền/Thanh toán.
- Chọn Quản lý VietQR → Tạo QR theo tài khoản.
- Nếu muốn QR động: chỉnh Số tiền + Nội dung → Lưu mã.
Checklist cho MB Bank
- QR tĩnh: dùng cho chuyển tiền cá nhân.
- QR động: dùng cho đơn hàng, tránh nhầm lẫn.
- Không bật “tự động đối soát” nếu không muốn phát sinh phí.
3. Cách tạo mã QR thanh toán VNPAY (merchant)
VNPAY-QR là mã chấp nhận thanh toán của hơn 40 ngân hàng + ví lớn.
Cách tạo QR động VNPAY:
- Đăng ký merchant VNPAY.
- Tạo đơn hàng trên Merchant View → hệ thống sinh QR động có sẵn số tiền.
Chi phí TDR:
- Nội địa offline: khoảng 0,88%
- Online: 1,1% + 1.650đ
→ Cao hơn VietQR miễn phí nhưng cần thiết cho doanh nghiệp.
“QR động là tương lai của minh bạch doanh thu và đối soát tự động hóa.” – TS. Nguyễn Minh Hà, Viện Nghiên cứu Kinh tế Số, 2025.
4. Tạo mã QR thanh toán thẻ tín dụng và Ví trả sau
4.1 Thẻ tín dụng qua QR
Người dùng quét VNPAY-QR bằng mobile banking → chọn nguồn tiền thẻ tín dụng.
MDR doanh nghiệp: có thể lên tới 3,85% (Visa/Master).
Tôi thường khuyến nghị doanh nghiệp gộp chi phí vào giá bán hoặc dùng chương trình trả góp 0%.
4.2 Tạo mã QR thanh toán ví trả sau (BNPL)
Ví MoMo – VNPAY hỗ trợ mã QR động có số tiền.
Cách làm (MoMo):
- Mở MoMo → Nhận tiền.
- Thêm số tiền → Lưu mã QR động.
Khách mua chọn nguồn tiền: Ví trả sau khi thanh toán
Tôi tin rằng mã QR thanh toán sẽ tiếp tục là nền tảng quan trọng trong hệ sinh thái số, đặc biệt khi doanh nghiệp ưu tiên trải nghiệm nhanh – an toàn – minh bạch. Việc tối ưu QR đúng chuẩn không chỉ giảm rủi ro, tăng tỷ lệ giao dịch thành công mà còn mở ra cơ hội tự động hóa cho mọi mô hình kinh doanh.
